Паэтычная вячэра
Я?чэ адзін запозны рэпорт — пра літаратурную імпрэзу, на якую трапіў таксама *абсалютна выпадкова*. Адбылася яна ў адным прыемным месцы — дзе на працягу 12 дзён разумныя прафесары расказвалі пра пост-камуністычныя траўмы й цяжкасці паліўна-энэргетычнай залежнасці, дыпламаты абмяркоўвалі “заразнасць дэмакратыі”, дзе я распавядаў пра ўнікальнасць белмовы (якая аднолькава добра канвертуецца і ў “цырылІцу”, і ў лацінку, і ў арабіцу) і дзе спантанныя харавыя гурткі выконвалі ўсялякія славянскія хіты.
13 траўня ў гэтым цудоўным месцы адбыліся літаратурныя чытанні ў рамках “III Кракаўскіх Дзён Літаратуры”.
Прыемная неспадзяванка — ў спісе аўтараў былі і беларусы — Югася Каляда & Андрэй Хадановіч.
Атрымалася так, ?то ўсе мае суайчыннікі да вечарыны не дацярпелі. Вось яна — ?коднасць мяса! Толькі ?то людзі прагнулі роднай паэзіі, толькі ?то іхныя вочы азбукай Морзэ пасылалі ў навакольную прастору імпульсы прадчування паэтычнай асалоды — а пасля вячэры, адзін за адным, паддаліся агульнай млявасці й абыякавасці да высокага мастацтва — і з’ехалі да гатэлю. (Карацей, рабіце як я — е?це садавіну і гародніну, піце грэйпфрутавы сок — тады нічога не прапусціце.) Такім чынам, з беларусаў застаўся толькі я.
Ад?укаў?ы на мапе ўтульны габінэт, дзе мелася чытаць свае творы Югася Каляда, не знай?оў там, акрамя яе самой, боль? нікога.
— Ой, не?та вы на нейкай цікавай мове размаўляеце - адказала на маё вітанне сп. Каляда.
— Ну, так, ёсць такая мова.
— А дзе ўсе? Каму чытаць?
— Мне чытайце!
На ?часце, падаспеў Хадановіч, які паведаміў, ?то тры дні таму ў яго нарадзілася дачу?ка. Пады?лі рэ?ткі сяброўскай ўкраінскай дэлегацыі ды польская перакладчыца Югасі са сваім немаўляткам. Украінскія тавары?ы адзначылі, ?то ўпер?ыню будуць слухаць чытанне на беларускай мове — і сэанс гіпнозу пачаўся.
Калі Югася стала чытаць пра неба-аблокі і атамы-малекулы (асаблівая для мяне тэма), адчуў тое, ?то звычайна адбываецца, калі йграе? dj-set, або слухае? нечый —калі падсвядомасць падказвае, ?то да нейкага трэку трэба “падміксаваць” менавіта той ці гэты - каб гіпнатычная плыня гукаў не перапынялася. Захацелася падміксаваць у гэтую плыню адзін свой вер?ык пра хмаркі-атамы-малекулы. Украінцы слухалі ўважліва, я — абстрагаваўся ад сэнсу тэкста, і засяродзіўся на мяккіх фанетычных паттэрнах, якімі структуравала прастору габінэту спадарыня Каляда.
(украінская дэлегацыя слухае Югасю Каляду)
Здаецца, украінцам пагружэнне ў цёплыя белмоўныя хвалі спадабалася.
Наступным мусіў чытаць Хадановіч. Хм, украінская дэлегацыя недзе згубілася . Заблукалі, як сусанінскія ляхі? Не, проста паспя?аліся на аўтобус. Бо нам сказалі, ?то апо?ні аўтобус адсюль ідзе а дзесятай - і потым будзе цяжка-далёка дабірацца. Ну, раз пай?ла такая чытанка, я плюнуў на аўтобусы (хоць і некультурна гэта - пляваць на аўтобусы).
У змрочным памя?канні, дзе гарэла адна настольная лямпа, апынуліся адзін паэт (А.Хадановіч) і адзін чытач (я). Паэт сказаў, ?то, калі ўжо такая “эксклюзіўная сабралася публіка”, то можна замовіць нейкі вер?. Ну, зразумела, я замовіў “?то-небудзь лірычнае — пра снег”. І быў мне вер? пра “снежны.дот.ком”.
Потым снежны ком пакаціўся далей - пэўна ў іх, паэтаў, таксама як і ў нас, дыск-жакеяў, інсталявана такая прога, якая па нейкіх асацыятыўна-інтуітыўных крытэрах падбірае, які вер? пасуе да якога. У памя?канне паціху пачалі праточвацца слухачы (пераважна нямецкамоўныя). Калі завітала Югася, Хадановіч перапыніў сваё выступленне і абвясціў, ?то вось тут адзін тавары? (я) таксама хоча пачытаць свой вер?.
Я прамармытаў гэты свой вер?ык пра атамы-малекулы-хмары-ду?, пасля чаго Хадановіч працягнуў свой “сэт”. Аказваецца, свае вер?ыкі таксама карысна вучыць напамяць — каб не выцягваць потым багром кавалкі радкоў з мутных глыбіняў памяці, калі нечакана трапіцца нагода не?та пачытаць.
З таго, ?то чытаў Хадановіч, у сеціве знай?лося вось гэта:
я?чэ былі вер?ы прысвечаныя Акудовічу і Бабкову і я?чэ ?мат чаго файнага.
Па заканчэнні сэансу, я хуценька знік — бо неяк усё ж трэба было даехаць да “дому”. Але хуценька дабрацца не атрымалася — спачатку, па невядомай прычыне, заблукаў (пэўна, сайд-эфэкты грэйпфрутавага overdoze) і доўга й?оў па вуліцы “28 Lipca” (?то за дата такая? наступны дзень пасля прыняцця дэкларацыі бел_незалежнасці?), потым трапіў (а як жа ж! любі? мядок - любі й халадок) пад добры такі дожджык. На?часце, падабраў мяне апо?ні аўтобусік.
Адным словам, смачная вый?ла паэтычная вячэра. Тым, хто наеўся мёртвай плоці і з’ехаў з Храма Паэзіі — ганьба!